کتاب «الگوگرایی در اخلاق» نوشته لیندا زگزبسکی ترجمه امیرحسین خداپرست / انتشارات کرگدنexemplarist: moral theory

علم اخلاق شاخه‌ای از علوم انسانی است که موضوع آن شناخت مصادیق ارزش‌ها و بیانگر راه‌های کسب فضائل و ترک رذائل اخلاقی است. درباره خوب یا بد بودن یک امر دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. مثلاً در یک عقیده، تنها در صورتی یک امر خوب است که نتیجه‌های دلخواه به همراه داشته باشد. اما دیدگاهی دیگر، بدون رد نتیجه‌های دلخواه، خوب بودن یک امر را ذاتی می‌داند. مسئله اخلاق با توجه به جایگاه علمی آن در معارف دینی، همواره مورد توجه علمای دین بوده‌ است. لیندا زگزبسکی، در مقام یکی از نظریه‌پردازان برجسته‌ فضیلت، در کتاب «الگوگرایی در اخلاق» استدلال می‌کند که پیش از تشخیص الگوهای خوبی، و حتی بدی، نمی‌توانیم معیاری برای خوبی، یا بدی، داشته باشیم. به نظر او، نظریه‌ اخلاق نظامی از مفاهیمی است که در آن برخی مفاهیم برحسب مفاهیمی دیگر تعریف می‌شوند. ما برخی مفاهیم را یا تعریف‌نشده بر جای می‌گذاریم یا آن‌ها را به امری خارج از قلمرو ارزیابی اخلاقی بازمی‌گردانیم. زگزبسکی پیشنهاد می‌کند که این امر خارجی نه ماهیت انسان، عقلانیت یا اراده‌ الهی، بلکه شخص الگو باشد. الگو کسی است که اشاره‌ ما را به واژه‌هایی مانند شخص خوب و شخص واجد حکمت عملی، بدون استفاده از مفاهیم توصیفی یا غیر توصیفی، تثبیت و تحکیم می‌کند. نظریه فضیلت، چه در اخلاق چه در معرفت‌شناسی، به این شناخته می‌شود که در آن، اولاً کانون ارزیابی اخلاقی و معرفتی منش فاعل، نه عمل یا باور او است و ثانیاً مفهوم فضیلت در این ارزیابی اولویت تبیینی دارد؛ بدین مفهوم که دیگر مفاهیم ارزیابانه اخلاقی، مانند خوبی و درستی از آن به دست می‌آیند. به‌ رغم تفاوت‌هایی که در توضیح مفهوم فضیلت بین نظریه‌پردازان فضیلت وجود دارد، به نظر می‌رسد این دو مشخصه همه روایت‌های نظریه فضیلت را زیر چتری واحد گرد می‌آورد.
کتاب «الگوگرایی در اخلاق» را لیندا زگزبسکی نوشته‌ و امیرحسین خداپرست ترجمه کرده و پریا عباسی ویرایش کرده‌ و انتشارات کرگدن به سال 1401 در 360 صفحه برای اولین بار منتشر کرده است.