کتاب «دیوان غالب دهلوی» به اهتمام محسن کیانی / انتشارات روزنه

میرزا اسدالله خان غالب در هشتم رجب ۱۲۱۲ قمری در اگره هند به دنیا آمد. زندگی او هم‌زمان است با ورود بریتانیای کبیر به کشور هندوستان و نابودسازی حکومت‌های محلی و فروپاشی امیران تیموری. زبان فارسی که از دیرباز و عهد غزنویان در شبه‌قاره هند رواج یافته بود و حتی جلال‌الدین اکبر به سال ۱۰۱۴ آن را زبان رسمی و دیوانی قرار داد و در ترویج آن بسیار کوشید، با این تغییر و تحول‌ها رو به افول نهاد و بریتانیایی‌ها با ترویج زبان‌های محلی و گسترش زبان انگلیسی، به سرعت در پی حذف زبان فارسی در آن منطقه برآمدند. غالب دهلوی که پس از امیرخسرو دهلوی از سرآمدان ادب فارسی در جنوب آسیا محسوب می‌شود، در چنین روزگاری می‌زیست؛ روزگاری که سکۀ شعر فارسی از رونق افتاده بود و غالب را مجبور ساخت به‌جای مدح پادشاهان محلی و ادب‌دوست، مدح ملکه بریتانیا و امرای انگلیسی را بگوید؛ که ناگفته پیداست ارج و اجری برایش نداشت. سرانجام غالب دهلوی به سال ۱۲۸۵ چشم بر جهان فانی بست و درگذشت. به دلیل اهمیت این شاعر برجسته، دکتر محسن کیانی بر اساس نسخ کهن موجود دست به تصحیح انتقادی «دیوان غالب دهلوی» زده و متن منقح و ارزشمندی پیش چشم خوانندگان گذاشته است. جدای از فهرست مقالات مربوط به غالب که مصحیح در ابتدای کتاب آورده، در پایان کتاب هم فهرست‌های دوازده‌گانه‌ای تهیه کرده است تا مخاطب به سادگی بتواند به هر آنچه می‌خواهد دست یابد: «فهرست آیات و احادیث و عبارات عربی، فهرست نام کسان، فهرست جای‌ها، فهرست ستارگان و ماه‌ها، فهرست کتاب‌ها، فهرست مآخذ، فهرست لغات و کنایات و اصطلاحات، فهرست غزلیات، فهرست قصاید، فهرست مثنویات، فهرست قطعات، فهرست رباعیات».
کتاب «دیوان غالب دهلوی» را محسن کیانی تصحیح کرده و انتشارات روزنه به سال ۱۳۹۸ در ۵۹۲ صفحه برای دومین بار منتشر کرده است.