کتاب «معرفت‌شناسی طبیعی‌شده» ترجمه حسین شقاقی / انتشارات کرگدن

مقالات این کتاب، با محوریت مقاله کلاسیک کواین با نام «معرفت‌شناسی طبیعی‌شده»، تلاشی است برای کندوکاو در ابعاد گوناگون برنامه طبیعی‌سازی معرفت‌شناسی و معرفی جامع و دقیق این برنامه. «معرفت‌شناسی‌طبیعی‌شده» رویکردی انتقادی به «معرفت‌شناسی سنتی» است. در معرفت‌شناسی کلاسیک، معرفت‌شناسی رابطه‌ای یک‌طرفه با علوم دارد. «معرفت‌شناسی سنتی» هم علوم را تبیین می‌کند و هم قرار است آن‌ها را توجیه کند. اما در «معرفت‌شناسی طبیعی‌شده»، آن‌طور که کواین مطرح می‌کند، معرفت‌شناسی فقط قرار است علوم را تبیین کند و نه توجیه. در سنت معرفت‌شناسی عقل‌گرای دکارتی، علوم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار نیستند، بلکه این معرفت‌شناسی است که از بیرون به علوم داده می‌شود. از سوی دیگر، در سنت معرفت‌شناسی تجربه‌گرای لاک، هیوم، راسل و کارنپ آن‌چه قرار است مبنای توجیه‌کننده معرفت محسوب شود داده‎‌های حسی تردید‌ناپذیر است؛ داده‌هایی مستقل و بدون وابستگی به سایر تجربیات و ایده‌های فرد. کواین از پیشروان طرح «معرفت‌شناسی طبیعی‌شده»، کوشید نشان دهد این هر دو پروژه با مشکلاتی اساسی مواجه‌اند. معرفت‌شناسی به‌جای اینکه قرار باشد علوم طبیعی را توجیه کند، باید صرفاً خود را به توصیف آن‌ها محدود سازد و در این کار از خود علوم بهره گیرد. ترجمه تمام معارف بشری به زبانی صرفاً شامل داده‌های حسی نیز از مشکلاتی مفهومی رنج می‌برد، از جمله اینکه داده‌های حسی ما وابسته به دیگر عناصر نظام معرفتی خودمان هستند و انباشت هر میزان از آن‌ها منجر به ایجاد نظریه‌ای درباره جهان نخواهد شد. این مجموعه شامل 7 فصل در معرفی «معرفت‌شناسی طبیعی‌شده» است. این کتاب شامل همه رهیافت‌ها و نکات مهم که تحت عنوان «معرفت‌شناسی طبیعی‌شده» قابل طرح‌اند نیست، اما می‌توان آن را درآمدی بر آشنایی با «معرفت‌شناسی طبیعی‌شده» دانست.
کتاب «معرفت‌شناسی طبیعی‌شده» را حسین شقاقی ترجمه کرده و حسین شیخ‌رضایی و بابک عباسی ویرایش کرده‌اند و انتشارات کرگدن به سال 1398 در 264 صفحه برای اولین بار منتشر کرده است.